Μεταφράσεις

Οι μεταφράσεις του Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή ολοκληρώνουν αποσπασματικές προσπάθειες παλαιότερων διακεκριμένων μεταφραστών. Συγκεκριμένα, ολοκλήρωσε τη μετάφραση του συνόλου των Δοκιμίων του Μισέλ ντε Μονταίνι, από τα οποία ο Κλέων Παράσχος είχε μεταφράσει οκτώ (από σύνολο 107 κεφαλαίων), στη συλλογή εκδόσεων του Γαλλικού Ινστιτούτου. Ολοκλήρωσε επίσης τη μετάφραση του Γαργαντούα και Πανταγκρυέλ του Φρανσουά Ραμπελαί, βιβλία από τα οποία μικρά μόνο αποσπάσματα είχε μεταφράσει ο Σπύρος Σκιαδαρέσης, πάντα στη συλλογή εκδόσεων του Γαλλικού Ινστιτούτου. 

Επιπλέον, οι μεταφράσεις του Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή ενημερώνουν το αναγνωστικό κοινό για άγνωστες στην Ελλάδα λογοτεχνίες, καθώς και για άγνωστους, κατά την περίοδο της δημοσίευσής τους, συγγραφείς. Η ανθολογία Πεζογράφοι της Λατινικής Αμερικής (α’ και β’ έκδοση από τις εκδ. Εγνατία, 1980, γ’ έκδοση από τις εκδ. Παρατηρητής, 1986) έδωσε δείγματα κειμένων των συγγραφέων της Λατινικής Αμερικής, που έγιναν γνωστοί ως εκπρόσωποι της «λογοτεχνικής έκρηξης» στις χώρες τους (Μάρκες, Φουέντες, Γιόσα, Μπόρχες, Ονέττι, Δονόσο, Κορτάσαρ, Ρούλφο κ.λπ.). Η μετάφραση της συλλογής ποιημάτων του Φερνάντο Πεσσόα Ποιήματα του Αλμπέρτο Καέιρο (εκδ. Γνώση, 1982) είναι η πρώτη παρουσίαση ενός πλήρους έργου του Πεσσόα στην Ελλάδα. Το ίδιο ισχύει και για τη συλλογή διηγημάτων του Μεξικανού συγγραφέα Χουάν Ρούλφο (1917-1986) Η πεδιάδα στις φλόγες (Κέδρος, 1981), ο οποίος θεωρείται ο πρόδρομος και πατέρας της «λογοτεχνικής έκρηξης» της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας. Η οικογένεια του συγγραφέα έχει περιλάβει αυτή τη μετάφραση στον κατάλογο των διεθνώς αναγνωρισμένων μεταφράσεων του Ρούλφο.

Η μετάφραση των έργων Χρησμολόγιο και τέχνη της φρόνησης (α’ έκδοση Opera, 1990 και τελική έκδοση Opera 2006) και Ο Ήρωας (εκδ. της Εστίας, 2006) του Ισπανού μοναχού, ιεροκήρυκα και στοχαστή Μπαλτάσαρ Γκρασιάν (1601-1657), του αποκαλούμενου «Νίτσε της Ισπανίας», αποδίδει την πολυσημία του λόγου, τη λιτότητα της έκφρασης, τη θρησκευτική και κοσμική θεώρηση του κόσμου και του ανθρώπου, στοιχείων μιας «ερμηνευτικής», η οποία ισχυροποιείται μέσω  εξειδικευμένης βιβλιογραφίας, που δίνει κατευθύνσεις σχετικά με τη γλώσσα την οποία χρησιμοποιεί ο συγγραφέας, όπου οι απόηχοι της λατινικής εισάγονται στην λόγια ισπανική και διευκολύνουν την απομνημόνευση των διδαχών του συγγραφέα. Η «δοκιμιακή» διάρθρωση των κειμένων του Γκρασιάν αποτελεί αφορμή για σύγκριση με τον «δοκιμιακό λόγο» άλλων στοχαστών. 

Παραμένοντας στον κύκλο των μεταφράσεων, οι οποίες φέρνουν στο φως το έργο άγνωστων συγγραφέων, αναφέρεται η μετάφραση του θεατρικού έργου Θεϊκά Λόγια του Ισπανού συγγραφέα και δραματουργού Ραμόν Μαρία δελ Βάγιε-Ινκλάν (1866-1936). Η παραγγελία της μετάφρασης είχε γίνει από τον Κάρολο Κουν. Το ανέβασμα της παράστασης στο Θέατρο Τέχνης (Φρυνίχου, 1987) σε σκηνοθεσία Γιώργου Λαζάνη, ήταν η πρώτη προσπάθεια του Θεάτρου μετά τον θάνατο του Κουν και στέφθηκε από επιτυχία, αφού η παράσταση παρέμεινε στο πρόγραμμα επί δύο θεατρικές περιόδους.

Τέλος, οι μεταφράσεις του δοκιμίου Η τέχνη του μυθιστορήματος του Μιλάν Κούντερα (εκδ. της Εστίας, 1988) και της ογκώδους πραγματείας Υλικός Πολιτισμός, Οικονομία και Καπιταλισμός, τόμος Β’ του Φερνάν Μπροντέλ (έκδοση Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος Α.Ε., 1998) είναι εργασίες που έγιναν προς εξυπηρέτηση του πυκνού λόγου του συγγραφέα (με επιμέλεια της Αλόης Σιδέρη, στην περίπτωση Κούντερα) και σε συνεργασία με νέους μεταφραστές του Κέντρου Λογοτεχνικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου (στην περίπτωση του Μπροντέλ).

Top